Powrót do wszystkich artykułówW nowym, 2022 roku, przedsiębiorców czeka wiele zmian, wynikających nie tylko z polskiego Nowego Ładu podatkowego, ale również unijnego Nowego Ładu Konsumenckiego. Do 1 stycznia 2022 r. Polska miała czas na implementację dwóch unijnych dyrektyw dotyczących konsumentów – to jest dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/770 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych, oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/771 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów. Z kolei 28 maja 2022 r. mija czas na wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniającej dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta.
Mimo że większość nowych regulacji powinna zacząć obowiązywać już kilka dni temu, tak się jednak nie stało. Zgodnie z informacjami na stronach internetowych Rządowego Centrum Legislacji, projekt wdrażający dyrektywy 2019/770 i 2019/771 nie został jeszcze nawet skierowany do Sejmu, zatem przepisy wdrażające wskazane akty prawa unijnego zaczną obowiązywać z opóźnieniem, prawdopodobnie kilkumiesięcznym. Przepisy dostosowujące krajowe regulacje do wymogów dyrektywy 2019/2161 także są na etapie projektu, w którym ustawodawca daje przedsiębiorcom (na ten moment) trzy miesiące na dostosowanie swojej działalności do nowych obowiązków.
O ile jednak czas wprowadzenia nowych regulacji dalej jest trudny do przewidzenia, możemy w pewnym zakresie przewidzieć, co znajdzie się w ostatecznej treści krajowych przepisów, gdyż ustawodawca unijny zdecydował się na zobowiązanie państw członkowskich do takiej implementacji dyrektyw 2019/770 i 2019/771, aby konsumentom w całej UE przysługiwała dokładanie taka sama ochrona. Z pewnością uznać to należy za rozwiązanie dobre, szczególnie mając na względzie, że unijni konsumenci coraz częściej dokonują zakupu towarów i usług (szczególnie cyfrowych, ale nie tylko) od podmiotów mających siedzibę w innym państwie członkowskim. Celem jest zatem zrównanie ich praw, ale także zapewnienie większej przejrzystości działania przedsiębiorców, w tym w zakresie podejmowanych działań marketingowych.
Jeśli chodzi o konkretne zmiany w regulacjach, trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę na zmiany zasad rękojmi i gwarancji w stosunku do konsumentów. W odniesieniu do klientów-konsumentów, nie będą już stosowane przepisy zawarte w Kodeksie Cywilnym, ale – jak wynika z obecnych projektów – wyłącznie nowe regulacje. Przepisy te nie stanowią rewolucji, ale raczej dalszy ciąg pewnej ewolucji w relacjach z podmiotami, które nie działają na rynku jako profesjonaliści. Na uwagę zasługuje w tym zakresie szczególnie rozszerzenie pojęcia niezgodności z umową oraz modyfikacja uprawnień przysługujących konsumentom.
Wyżej opisane zmiany stanowią „tylko” pewną modyfikację obecnych przepisów, natomiast zupełną nowością będzie wprowadzenie definicji usług cyfrowych i treści cyfrowych oraz zasad odpowiedzialności dostawców za świadczenie takich usług. Obowiązki dostawców są uregulowane w sposób zbliżony do odpowiedzialności za towary, ale uwzględniają specyfikę cyfrowego charakteru przedmiotu umowy. Mając na względzie projektowane regulacje, już teraz warto sprawdzić, czy opisy usług i treści cyfrowych zawarte w regulaminach i wzorach stosowanych umów są aktualne, gdyż w razie niezgodności z oferowanymi usługami, przedsiębiorcy może nie przysługiwać wynagrodzenie, nawet jeśli konsument faktycznie z takich usługi korzysta.
Według obecnego projektu, co do zasady nowe przepisy będą miały zastosowanie do umów sprzedaży zawartych po wejściu w życie zmian, a także o dostarczanie treści cyfrowej lub usługi cyfrowej, w ramach których dostarczanie tychże treści miało nastąpić lub nastąpiło po wejściu w życie ustawy nowelizującej.
Bardziej przekrojowe zmiany przewiduje dyrektywa 2019/2161, która m.in. wprowadza zasady oznaczania obniżek cen, reguluje funkcjonowanie porównywarek cen i agregatorów ofert, zmienia zakres informacji, jaki powinien być przekazany klientom, a także przewiduje wprowadzenie różnego rodzaju sankcji, które według rządowego projektu mają się znaleźć w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów, ustawie o informowaniu o cenach towarów i usług i ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.
Będziemy informować o finalizacji prac nad tymi regulacjami oraz kluczowych zmianach, jakie będą wprowadzane. Niemniej jednak już teraz zachęcamy, aby dokonać przeglądu stosowanych regulaminów i procedur, np. reklamacyjnych, pod kątem zgodności ze przywołanymi dyrektywami. Trudno bowiem przewidzieć, ile czasu ustawodawca zapewni przedsiębiorcom na wdrożenie nowych regulacji, zanim zaczną one obowiązywać.
