Pojęcie beneficjenta rzeczywistego jest niezwykle istotne w kontekście ubiegania się o subwencję w ramach Tarczy Finansowej PFR. Jednym z warunków uzyskania subwencji jest posiadanie przez przedsiębiorcę rezydencji podatkowej na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także wymóg nieposiadania przez głównego beneficjenta rzeczywistego rezydencji w tzw. raju podatkowym (Fidżi, Guam, Kajmany, Oman, Palau, Panama, Samoa, Samoa Amerykańskie, Seszele, Trynidad i Tobago, Vanatu oraz Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych).
Jako rezydencję podatkową należy rozumieć, w przypadku osoby fizycznej – posiadanie na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych lub przebywanie na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W stosunku do osoby prawnej jest to równoznaczne z posiadaniem siedziby lub faktycznego zarządu na terytorium Polski.
Aby ustalić, kto jest głównym beneficjentem rzeczywistym, należy dokonać dwustopniowej weryfikacji: w pierwszej kolejności identyfikowani są wszyscy beneficjenci rzeczywiści danego przedsiębiorcy, a następnie spośród nich wyłaniany jest główny beneficjent rzeczywisty.
Kim są więc beneficjenci rzeczywiści? Jak wskazano w Przewodniku dla mikro, małych i średnich firm po tarczy finansowej PFR, za beneficjenta rzeczywistego uznaje się każdą osobę, która dzięki posiadanym uprawnieniom sprawuje bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad beneficjentem subwencji. Beneficjent rzeczywisty ma tym samym możliwość wywierania decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez beneficjenta subwencji.
Status beneficjenta rzeczywistego będzie uzależniony od formy prawnej danego przedsiębiorcy. W przypadku spółek kapitałowych beneficjentami rzeczywistymi będą najczęściej udziałowcy lub akcjonariusze, którym przysługuje nie mniej niż 25% udziałów lub akcji spółki, bądź 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki. Jeżeli chodzi o spółki osobowe, beneficjentami rzeczywistymi będą wszyscy wspólnicy spółki, natomiast w przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi – to sam przedsiębiorca będzie beneficjentem rzeczywistym.
Po ustaleniu wszystkich beneficjentów rzeczywistych, należy spośród nich wskazać głównego beneficjenta rzeczywistego. W sytuacji, gdy zidentyfikowany zostanie wyłącznie jeden beneficjent rzeczywisty – on będzie głównym beneficjentem rzeczywistym. Jeżeli beneficjentów rzeczywistych będzie więcej – wówczas głównym beneficjentem rzeczywistym będzie beneficjent wywierający największy i decydujący wpływ na działalność przedsiębiorcy.
Co istotne, subwencja może zostać przyznana nawet w sytuacji, gdy główny beneficjent rzeczywisty posiada rezydencję w raju podatkowym. Konieczne jest wówczas zobowiązanie beneficjenta subwencji i/lub głównego beneficjenta rzeczywistego do przeniesienia rezydencji podatkowej na teren Europejskiego Obszaru Gospodarczego w terminie do 9 miesięcy od dnia udzielenia subwencji.
Warto również pamiętać o tym, że możliwość ubiegania się o subwencję przysługuje także przedsiębiorcy zagranicznemu, prowadzącemu działalność gospodarczą w Polsce za pośrednictwem oddziału. Warunkiem koniecznym jest w tym przypadku zarejestrowanie oddziału na terytorium Polski i posiadanie rezydencji podatkowej na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Jeżeli przedsiębiorca zagraniczny nie jest zarejestrowany w Polsce, nie będzie mógł ubiegać się o subwencję, nawet gdyby prowadził w Polsce działalność gospodarczą.
Źródła:
Przewodnik dla mikro, małych i średnich firm po tarczy finansowej PFR, Opis programu i warunków finansowania
Najczęściej zadawane pytania („Kwestionariusz) – Polski Fundusz Rozwoju