Pod koniec 2018 roku Parlament Europejski na mocy Dyrektywy (UE) 2018/1972 z dnia 11 grudnia 2018 r. („Dyrektywa”) ustanowił Europejski kodeks łączności elektronicznej (”EKŁE”). Tym samym zobowiązał wszystkie państwa członkowskie do zaimplementowania postanowień Dyrektywy w swoich porządkach prawnych do dnia 21 grudnia 2020 roku.
Główny cel jaki przyświecał ustawodawcy unijnemu sprowadzał się do wprowadzenia wyższych standardów usług łączności, wzmocnienia praw przysługujących konsumentom, a poprzez stworzenie konkurencyjnych rynków zagwarantowania większego wyboru podmiotów, z usług których chcą korzystać. Wdrożenie EKŁE to także zgodne tworzenie klarownych i prostych umów zawieranych z konsumentami, zapewnienie operatorom przewidywalności regulacji i tym samym umożliwienie rozwoju usług sektora telekomunikacyjnego.
W Polsce wprowadzenie zapisów wynikających z EKŁE wiąże się ze swego rodzaju zapowiadaną przez Ministerstwo Cyfryzacji rewolucją na rynku usług łączności elektronicznej, poprzedzoną nie tylko analizą w zakresie sposobu wdrożenia unijnych postanowień, ale przede wszystkim koniecznością dostosowania polskiego ustawodawstwa do wprowadzonych w EKŁE rozwiązań. Polski prawodawca został postawiony, podobnie jak w przypadku znamiennego już RODO i przepisów o ochronie danych osobowych, do rozważenia zasadności pozostawienia, czy zmodyfikowania funkcjonujących w polskim porządku prawnym dotychczasowych rozwiązań. Dotyczą one w głównej mierze ustawy – Prawo telekomunikacyjne, czy Ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych. Konsekwencją powyższego miało stać się zastąpienie wielokrotnie nowelizowanego Prawa telekomunikacyjnego nową ustawą – Prawem komunikacji elektronicznej. Nowa ustawa miała całościowo regulować zagadnienia z obszaru telekomunikacji, upraszczać funkcjonujące przepisy i stabilizować działalność rynku poprzez ujednolicenie niejednokrotnie sprzecznych ze sobą przepisów sektorowych. Polski prawodawca nie wdrożył jednak wszystkich zapowiadanych zmian wynikających z unijnej regulacji. Tym samym na pełne systemowe wdrożenie Dyrektywy ustanawiającej EKŁE operatorzy jak i konsumenci muszą jeszcze poczekać.
Temat wydaje się o tyle ciekawy, gdyż na początku lutego b.r. Komisja Europejska wszczęła postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego do wdrożenia EKŁE przeciwko 24 krajom Unii – w tym właśnie Polsce.
Niemniej wskazać należy, że pomimo ww. wezwania, w związku z wejściem w życie EKŁE, prawodawca unijny dążąc do ujednolicenia rynku wewnętrznego uchylił cztery inne dyrektywy o łączności elektronicznej, których zapisy już wcześniej obowiązywały w państwach członkowskich, a zatem część rozwiązań EKŁE funkcjonuje dalej zarówno w państwach członkowskich, jak i w polskim prawie. A są to chociażby te przepisy, które dotyczą dostępu do infrastruktury technicznej.
Jednocześnie w zakresie rozporządzeń wykonawczych Komisji (UE), jak na przykład tego z dnia 17 grudnia 2019 roku 2019/2243 ustanawiającego formularz zawierający podsumowanie warunków umowy, który ma być używany przez dostawców publicznie dostępnych usług łączności elektronicznej na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972, polski ustawodawca nie musi wdrażać postanowień do porządku prawnego, gdyż stosowane jest ono bezpośrednio. Zatem operatorzy nie muszą czekać na podjęcie kroków na szczeblu przepisów krajowych i sami mogą opracowywać odpowiednie wzory podsumowania umów. Wyjaśniając powyższe, jedną z nowości jaką wprowadza EKŁE jest dostarczenie konsumentowi podsumowania warunków zawieranej umowy. Mianowicie, konsument przed zawarciem umowy powinien otrzymać zwięzłe podsumowanie jej warunków, zgodnie z określonymi warunkami wynikającymi z ww. Rozporządzenia.
Inne nowości jakie wprowadza EKŁE dotyczą zmiany przeniesienia usługi korzystania z internetu do innego operatora. EKŁE wymusza na operatorach współdziałanie w takim zakresie w jakim jest to konieczne do zachowania ciągłości świadczenia usług. Przerwa w dostępnie do Internetu nie może być dłuższa niż jeden dzień. Również operatorzy zobowiązani będą do wcześniejszego informowania abonentów o automatycznym przedłużeniu umowy, czy informowaniu o najkorzystniejszych oferowanych pakietach taryfowych. Dotychczas operatorzy takiego obowiązku nie mieli. Kolejną zmianą jest przyznanie abonentom możliwości monitorowania zużycia usług, głównie tych odnoszących się do internetu.
Wraz z wejściem w życie EKŁE nastąpiła także istotna zmiana w samym rozumieniu pojęcia usługi łączności elektronicznej. EKŁE podzielił ww. usługi na: usługę dostępu do Internetu, usługę łączności interpersonalnej i usługi polegające całkowicie lub częściowo na przekazywaniu sygnałów takie jak usługi transmisyjne stosowane na potrzeby świadczenia usług łączności maszyna–maszyna oraz na potrzeby nadawania. Dokonany podział pozwolił na zaliczenie do usług łączności elektronicznej nie tylko typowych usług telekomunikacyjnych jak tradycyjne wybieranie połączeń głosowych, czy wysyłanie wiadomości tekstowych SMS, ale także usługi świadczone za pomocą popularnych aplikacji typu Whatsapp czy Messenger jako usług łączności interpersonalnej. Ten rodzaj usług jako novum w porządku prawnym nakłada na dostawców tych usług obowiązki wynikające z regulacji obejmujących wykonywanie działalności gospodarczej telekomunikacyjnej, w tym przepisów dotyczących prywatności i ochrony danych osobowych.
Tych i jeszcze więcej zmian miało znaleźć swoje odzwierciedlenie w zmienionej ustawie – Prawo łączności elektronicznej. Zdaje się jednak, że będziemy musieli jeszcze zaczekać na wprowadzenie kompleksowych uregulowań w zakresie sektora łączności elektronicznej. O zmianach i konsekwencjach wszczęcia postępowania przeciwko Polsce będziemy informować na naszym blogu.
Źródło: https://ec.europa.eu/poland/news/210204_telecom_pl
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972 z dnia 11 grudnia 2018 r. ustanawiająca Europejski kodeks łączności elektronicznej.
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/2243 z dnia 17 grudnia 2019 r. ustanawiające formularz zawierający podsumowanie warunków umowy, który ma być używany przez dostawców publicznie dostępnych usług łączności elektronicznej na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972.
Prawo telekomunikacyjne tj. z dnia 9 grudnia 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 2460).