Powrót do wszystkich artykułówZgodnie z art. 7781 Kodeksu postępowania cywilnego tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, spółce partnerskiej, spółce komandytowej lub spółce komandytowo-akcyjnej sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak również wtedy, gdy jest oczywiste, że egzekucja ta będzie bezskuteczna.
Wspólnicy spółek osobowych wymienionych w art. 7781 k.p.c. ponoszą odpowiedzialność za ich zobowiązania solidarnie z samymi spółkami. Jest to jednak odpowiedzialność o charakterze subsydiarnym, co oznacza, że wchodzi ona w grę wówczas, gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna. Ciężar udowodnienia bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce spoczywa na wierzycielu.
Co istotne, regulacja z art. 7781 k.p.c. nie oznacza, że niemożliwe jest wytoczenie powództwa również przeciwko wspólnikom spółki i to zanim egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna. Zgodnie bowiem z art. 31 § 2 Kodeksu spółek handlowych subsydiarny charakter odpowiedzialności wspólników spółek osobowych nie stanowi przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna. W wypadku uwzględnienia takiego powództwa subsydiarna odpowiedzialność wspólników znajduje swój wyraz na etapie postępowania klauzulowego, gdyż sąd, dopóki egzekucja przeciwko spółce nie okaże się bezskuteczna, nie nada przeciwko wspólnikom tej spółki klauzuli wykonalności.
Uregulowanie z art. 7781 k.p.c. upraszcza drogę dochodzenia wierzytelności przysługującej względem spółki, przeciwko jej wspólnikom, ponoszącym odpowiedzialność subsydiarną. Wykazanie bowiem przesłanek wymienionych w tym przepisie umożliwia wierzycielowi, posiadającemu tytuł egzekucyjny przeciwko spółce, złożenie we właściwym sądzie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności i uzyskanie tytułu wykonawczego przeciwko wspólnikom, odpowiadającym subsydiarnie za zobowiązania spółki, bez prowadzenia przeciwko nim procesu.
Wskazać również należy, że wykreślenie spółki jawnej z rejestru przedsiębiorców nie wyłącza nadania na podstawie art. 7781 k.p.c. tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność za zobowiązania wymienione w tytule egzekucyjnym (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 4 września 2009 r., III CZP 52/09, OSNC 2010/3/38).
