Powrót do wszystkich artykułówSytuacja gospodarcza wywołana epidemią koronawirusa może zmuszać urzędników, przedsiębiorców, a także osoby zarządzające spółkami i innymi podmiotami gospodarczymi do podejmowania niepopularnych decyzji biznesowych. Działania takie mogą wiązać się z niekorzystnymi finansowo skutkami, a przez to skutkować pociągnięciem do odpowiedzialności karnej osób zarządzających spółkami, przedsiębiorstwami, czy instytucjami publicznymi.
W ramach przepisów składających się na tzw. „tarczę antykryzysową” ustawodawca wprowadził pewne rozwiązania, dzięki którym urzędnicy oraz kadra menadżerska podejmująca kontrowersyjne, ale usprawiedliwione okolicznościami decyzje gospodarcze, unikną sankcji karnych za swoje działania. Poniżej przedstawiamy najważniejsze założenia w tym zakresie:
- nowe przepisy przewidziały zniesienie odpowiedzialności karnej osób zajmujących się sprawami majątkowymi innego podmiotu gospodarczego (np. członków zarządu spółek prawa handlowego), które poprzez nadużycie swoich uprawnień lub niedopełnienie obowiązków wyrządziły temu podmiotowi znaczną szkodę gospodarczą
- warunkiem zwolnienia z odpowiedzialności jest, by działanie lub zaniechanie tych osób było podyktowane okolicznościami związanymi z epidemią
- zwolnienie to ma duże znaczenie w sytuacjach, w których wskutek zagrożenia chorobą COVID-19 nie będzie możliwe zrealizowanie umów zawartych w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych przez którąś ze stron
- tytułem przykładu należy wskazać, że zwolnieni z odpowiedzialności karnej są członkowie zarządu spółek, którzy zrezygnują z dochodzenia w imieniu zarządzanego przez siebie podmiotu od kontrahenta należności powstałych w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy w sprawie zamówienia publicznego wskutek okoliczności związanych z wystąpieniem zagrożenia COVID-19 – mimo że takie zaniechanie niewątpliwie powoduje szkodę w majątku spółki
- Co ważne, za szkodę powstałą w ten sposób członek zarządu (a także członek rady nadzorczej, komisji rewizyjnej lub likwidator) nie będzie odpowiadał również wobec spółki – przepisy „tarczy antykryzysowej” wyłączają bowiem wewnątrz spółkową odpowiedzialność tych osób, o której mowa w art. 293 § 1 (spółki z o.o.) oraz art. 483 § 1 k.s.h. (spółki akcyjne)
- odpowiedzialności karnej ani dyscyplinarnej nie ponoszą też osoby, które w okresie stanu epidemii wywołanego COVID-19 nabyły usługi lub towary niezbędne dla zwalczania tej epidemii z naruszeniem obowiązków służbowych lub z naruszeniem przepisów prawa
- warunkiem skorzystania z tego zwolnienia jest działanie w interesie publicznym oraz wykazanie, że bez naruszenia obowiązków służbowych lub przepisów zrealizowanie tego nabycia mogłoby być niemożliwe
- zwolnienie to ma zastosowanie do funkcjonariuszy publicznych oraz osób, które zajmują się sprawami majątkowymi podmiotu gospodarczego
