Zmiany w fundacji rodzinnej
Jeszcze podczas prac nad ustawą o fundacji rodzinnej zgłaszano wobec niej liczne postulaty, w tym także dotyczące relacji pomiędzy fundacją rodzinną a ryczałtem od dochodów spółek (tzw. estońskim CIT). Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, spółka, której wspólnicy są beneficjentami fundacji, trustu, albo innego podmiotu o charakterze powierniczym, nie ma prawa do wyboru opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek. Również sytuacja, w której już po skutecznym wyborze estońskiego CIT, wspólnicy spółki zostaną beneficjentami fundacji, prowadzi do utraty prawa do estońskiego CIT przez taką spółkę. Takie brzmienie przepisów powodowałoby, że wraz z wejściem w życie przepisów ustawy o fundacji rodzinnej, z opodatkowania estońskim CIT nie mogłyby korzystać spółki, których wspólnicy są beneficjentami fundacji rodzinnej.
Problem ten rozwiązuje ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, ustawy o obligacjach, ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z jej art. 18 pkt 2) lit. e), do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dodany zostanie przepis, który do reguły pozbawiającej estońskiego CIT spółek, których wspólnicy są beneficjentami fundacji, doda wyjątek dotyczący fundacji rodzinnej. W konsekwencji udział wspólnika w fundacji rodzinnej (zarówno w charakterze fundatora, jak i w charakterze beneficjenta) nie pozbawi spółki prawa opodatkowania estońskim CIT.
Ta sama ustawa dokonuje także innych zmian opodatkowaniu fundacji rodzinnej oraz w opodatkowaniu świadczeń uzyskiwanych z fundacji rodzinnej. W szczególności osoby otrzymujące świadczenia z fundacji rodzinnej (inne niż fundator oraz osoby z tzw. zerowej grupy podatkowej, tj. małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha), zaliczane do I i II grupy podatkowej w myśl przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w stawce 10%. Oznacza to obniżenie podatku w stosunku do pierwotnie uchwalonej stawki wynoszącej 15%.
Zarówno ustawa o fundacji rodzinnej, jak i ustawa nowelizująca, wejdą w życie tego samego dnia, tj. w dniu 22 maja 2023 r.
Ustawa deregulacyjna
Przepisy ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych zmieniają kilkanaście różnych ustaw. Wśród zmian przewidziano także zmiany podatkowe.
Na uwagę zasługuje podwyższenie kwot wolnych od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Dla osób:
- z I grupy podatkowej – kwoty wolne od podatku podwyższa się do kwot 36120 zł od jednej osoby lub 108360 zł od wielu osób (wobec 10 434 zł w obecnym stanie prawnym),
- z II grupy podatkowej – kwoty wolne od podatku podwyższa się do kwot 27090 zł od jednej osoby lub 81270 zł od wielu osób (wobec kwoty 7878 zł w obecnym stanie prawnym),
- z III grupy podatkowej – kwoty wolne od podatku podwyższa się do kwot 18060 zł od jednej osoby lub 54180 zł od wielu osób (wobec kwoty 5308 zł w tym stanie prawnym).
Redakcja nowych przepisów spowodowała zarzuty, że opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn będą podlegać wpłacane charytatywnie kwoty zbierane na cele społeczne, takie jak na przykład leczenie ciężko uleczalnych schorzeń. Zmiana mająca zapobiec opodatkowaniu zbiórek publicznych została wprowadzona do projektu ustawy nowelizującej ustawę o podatku od towarów i usług, zwanego potocznie SLIM VAT 3, nad którym prace legislacyjne nadal trwają. Według zapowiedzi Ministerstwa Finansów, zmiany przewidziane w SLIM VAT 3 wejdą w życie tego samego dnia co zmiany w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Ma to wykluczyć opodatkowanie zbiórek publicznych.