Powrót do wszystkich artykułówW dniu 30 stycznia 2014 roku Sąd Najwyższy w składzie 3 sędziów podjął uchwałę, w której udzielił odpowiedzi na zagadnienie prawne w przedmiocie ustalenia momentu, który jest równoznaczny z zachowaniem terminu do uiszczenia ceny przez nabywcę licytacyjnego (III CZP 99/13).
Pod rozwagę Sądu Najwyższego skierowano wątpliwość, czy o zachowaniu terminu do zapłaty ceny można mówić w sytuacji, gdy licytant przed upływem terminu złożył polecenie przelewu, a kwota miała pokrycie na rachunku zleceniodawcy, czy o zachowaniu terminu świadczyć będzie moment, w którym faktycznie nastąpiło uznanie tą kwotą na rachunku depozytowym sądu.
Wątpliwości interpretacyjne pojawiły się na kanwie art. 967 zdanie 2 k.p.c. w związku ze zdaniem pierwszym tego samego artykułu. Zgodnie z treścią przepisu, gdy postanowienie o przybiciu jest prawomocne, sąd wzywa wygrywającego licytanta do tego, aby w ustawowym terminie dwóch tygodni od otrzymania wezwania złożył na rachunek depozytowy sądu cenę nabycia, od której potrąca kwotę równą złożonej rękojmi. Jednakże na wniosek nabywcy sąd może oznaczyć dłuższy – sądowy termin uiszczenia ceny nabycia, nieprzekraczający miesiąca. Tak jak w praktyce, określenie rozpoczęcia biegu ustawowego terminu do złożenia ceny nabycia na rachunku depozytowym sądu, nie budzi wątpliwości, gdyż jest to chwila otrzymania przez nabywcę wezwania sądowego, tak oznaczenie chwili złożenia na rachunku depozytowym sądu tej ceny jest niejednoznaczne, a przecież ma duże znaczenie chociażby ze względu na skutki takiego opóźnienia, które są dotkliwe dla nabywcy licytacyjnego, ponieważ w razie nieterminowego uiszczenia ceny traci on pozycję nabywcy i przepada wniesiona przez niego rękojmia.
Przedstawiciele doktryny i orzecznictwa nie wypracowali jednoznacznego stanowiska w tej kwestii. W komentarzu pod red. Zbigniewa Szczurka „Kodeks postępowania cywilnego. Postępowania zabezpieczające i egzekucyjne” (Currenda 2005) podkreślono, że zgodnie z literalnym brzmieniem art. 967 zapłata ceny następuje poprzez złożenie jej na rachunku depozytowym, co oznacza, iż decydująca jest wpłata (uznanie) jej na tym rachunku. Z kolei w uzasadnieniu z dnia 7 października 2003 roku (IV CK 40/02) Sąd Najwyższy uznał, że termin złożenia do depozytu sądowego ceny nabycia przez licytanta, który uzyskał przybicie, jest zachowany, jeżeli przed jego upływem złożone zostało w banku polecenie przelewu, a kwota określona w zleceniu miała pokrycie na rachunku zleceniodawcy.
Ostatecznie w uchwale z dnia 30 stycznia 2014 roku, Sąd Najwyższy jednoznacznie wskazał, przychylając się do stanowiska prezentowanego w uzasadnieniu z 2003 roku, że dla zachowania terminowości uiszczenia ceny znaczenie ma chwila złożenia polecenia zapłaty, a nie chwila faktycznego wpływu tej ceny na rachunek depozytowy sądu, zaś warunkiem niezbędnym jest posiadanie przez nabywcę licytacyjnego na rachunku bankowym kwoty stanowiącej pokrycie złożonego polecenia zapłaty.
