Powrót do wszystkich artykułówZmiany w Kodeksie spółek handlowych, które wejdą w życie 13 października 2022 r., porządkują kwestię dotyczącą ustalenia momentu wygaśnięcia mandatu członka organu spółki kapitanowej w związku z upływem kadencji.
Kadencja jest okresem, na który członek danego organu (zarząd, rada nadzorcza) zostaje powołany do sprawowania funkcji, z kolei mandat oznacza przyznane mu prawa i obowiązki potrzebne do pełnienia powierzonej funkcji.
Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych upływ kadencji członka zarządu bądź członka rady nadzorczej nie powoduje automatycznie wygaśnięcia mandatu – w przypadku powołania członka organu na okres dłuższy niż rok, jego mandat wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników, zatwierdzającego sprawozdania finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji. Na tle powyższego rozwiązania w praktyce pojawił się problem związany z ustaleniem momentu wygaśnięcia mandatu w związku z upływem kadencji. Według pierwszego stanowiska kadencję należało liczyć w latach kalendarzowych od dnia powołania, przy czym ostatni rok pełnienia funkcji członka musiał być pełnym rokiem obrotowym. Z kolei według drugiego stanowiska kadencję należało liczyć według pełnych lat obrotowych. Sąd Najwyższy w uchwale z 24 listopada 2016 r. zaprezentował stanowisko, zgodnie z którym ostatni pełny rok obrotowy jest to ostatni rok obrotowy, który rozpoczął się w czasie trwania kadencji członka organu (tzw. koncepcja prolongacyjna).
Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych wprowadza w art. 202, art. 218 oraz w art. 369 zapis, w myśl którego kadencję oblicza się w pełnych latach obrotowych, chyba że umowa lub statut spółki stanowi inaczej. W praktyce w przypadku powołania określonej osoby do zarządu w trakcie roku obrotowego, np. w dniu 12 lipca 2022 r., to pierwszym rokiem obrotowym trwającej kadencji będzie rok 2023. Idąc dalej, w przypadku kadencji pięcioletniej, kadencja w powyższym przykładzie upłynie w dniu 31 grudnia 2027 r. a mandat wygaśnie z dniem odbycia zwyczajnego zgromadzenia wspólników (lub walnego zgromadzenia) zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za rok 2027 r., co będzie miało miejsce w roku 2028 r. Warto zaznaczyć, że pierwszy rok obrotowy spółki może mieć inną długość aniżeli 12 miesięcy, co należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu daty, w której upłynie pierwsza kadencja. Jak wskazano, zgodnie ze znowelizowanymi przepisami kadencję oblicza się w pełnych latach obrotowych.
Warto zaznaczyć, że wprowadzane w art. 202, 218 oraz w art. 369 zapisy mają charakter dyspozytywny – umowa (lub statut) spółki może zagadnienie liczenia kadencji uregulować w inny sposób.
W myśl przepisów przejściowych do mandatów i kadencji członków organów, które będą trwać w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej, należy stosować przepisy znowelizowane. Rekomendujemy, aby przeanalizować dotychczasowe zapisy umowy lub statutu pod kątem ich zgodności z wprowadzanymi zmianami.
