Powrót do wszystkich artykułówObecnie stale powtarza się, że podstawowym sposobem walki z epidemią koronawirusa, jest jak najdalej idąca samoizolacja. Nie można jednak zapomnieć, że nie każda osoba ma możliwość poddania się odosobnieniu w celu przeciwdziałania epidemii – istnieją bowiem instytucje, w których z zasady przebywa duże grono osób. Takimi instytucjami są m.in. więzienia.
Ustawodawca postanowił zapobiec powstawaniu ognisk zachorowań w zakładach karnych – odpowiednie przepisy, które zostały wprowadzone w ramach tzw. „tarczy antykryzysowej”, przewidziały możliwość udzielenia osobom skazanym na karę pozbawienia wolności i przebywającym w zakładach karnych przerwy w odbywaniu tej kary, w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii związanego z COVID-19.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze zasady dotyczące korzystania z tej możliwości:
- przerwy w wykonaniu kary udziela sąd penitencjarny na wniosek dyrektora zakładu karnego, w którym przebywa skazany
- warunkiem złożenia wniosku oraz udzielenia przerwy jest możliwość przyczynienia się w ten sposób do ograniczenia lub wyeliminowania epidemii
- wniosek musi uzyskać aprobatę prokuratora – jeśli ten sprzeciwi się udzieleniu przerwy, postępowanie podlega umorzeniu
- przerwa udzielana jest na czas oznaczony i może być przedłużana, jednak maksymalnie na czas trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii
- skazany zobowiązany jest do powrotu do zakładu karnego w ciągu 3 dni od ustania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii
Przerwy w wykonaniu kary NIE UDZIELA SIĘ:
- jeśli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że skazany, przebywając poza zakładem karnym, nie będzie przestrzegał przepisów prawa (np. popełni kolejne przestępstwo) lub nie będzie stosował się do decyzji i wytycznych wydawanych przez właściwe organy państwowe z związku z przeciwdziałaniem epidemii,
- wobec osób skazanych za przestępstwo umyślne zagrożone karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata (liczy się zagrożenie ustawowe, czyli przewidziane w odpowiednim przepisie np. Kodeksu karnego),
- wobec osób skazanych za przestępstwo nieumyślne na karę pozbawienia wolności przekraczające 3 lata (liczy się faktycznie wymierzona kara, a nie samo zagrożenie ustawowe),
- wobec recydywistów, osób skazanych za przestępstwa o charakterze terrorystycznym, działających w zorganizowanej grupie przestępczej oraz wobec skazanych, którzy z przestępstwa uczynili sobie stałe źródło dochodu.
Zamiast przerwy w udzieleniu kary, możliwe jest zarządzenie jej odbywania przez skazanego w zakładzie leczniczym, jeżeli:
- nie ma możliwości udzielenia skazanemu przerwy – na przykład ze względu na surowość wymierzonej mu kary pozbawienia wolności lub skazania go w warunkach recydywy,
- przeniesienie skazanego z zakładu karnego do zakładu leczniczego może przyczynić się do ograniczenia lub wyeliminowania ryzyka zakażenia przez niego innych osób
Odbywanie kary w zakładzie leczniczym:
- możliwe jest na skutek złożenia wniosku do sądu penitencjarnego przez dyrektora zakładu karnego, w którym przebywa skazany,
- orzekane jest na czas oznaczony i może być przedłużane, jednak maksymalnie na czas trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii,
- może być stosowane nie tylko wobec osób skazanych na karę pozbawienia wolności, ale też wobec osób tymczasowo aresztowanych, skazanych na karę aresztu lub osób, wobec których wykonywana jest zastępcza kara pozbawienia wolności lub zastępcza kara aresztu (np. wskutek niewykonania przez taką osobę orzeczonej kary grzywny)
