Powrót do wszystkich artykułówZgodnie z podejmowaniem szeregu inicjatyw mających na celu zwiększenie ilości kontroli cen transferowych, o których pisaliśmy w poprzednim artykule, dzisiaj przedstawimy o co właściwie chodzi z tymi cenami transferowymi. W związku z wyraźnym sygnałem ze strony fiskusa jest niezwykle ważne, aby przedsiębiorcy byli świadomi zasad i reguł, którym podlegają ceny określone w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi. Stąd warto przyjrzeć się instytucji cen transferowych w celu umiejętnego zarządzania ryzykiem.
Ceny transferowe
Ceny transferowe, to ceny stosowane w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi, w szczególności w ramach tej samej grupy kapitałowej. Transakcje pomiędzy tymi podmiotami powinny być poddane cenom, jakie w porównywalnych transakcjach ustaliłyby podmioty od siebie niezależne.
W przypadku kontroli w zakresie cen transferowych podmioty zobowiązane do przygotowania dokumentacji podatkowej powinny wykazać, że przyjęte przez nich stawki są uzasadnione a ceny ustalone w zawartych transakcjach odzwierciedlają ceny rynkowe. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnicy są obowiązani do przedłożenia dokumentacji podatkowej w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania tej dokumentacji.
Podmioty powiązane
Jak już wspominaliśmy, zasady i reguły, którym podlegają ceny transferowe dotyczą transakcji zawieranych między podmiotami powiązanymi. Czym cechują się takie podmioty? Odpowiedź na to pytanie dają nam przepisy ustaw o CIT i PIT. Zgodnie z ich zapisami, za podmioty powiązane, wobec których istnieje obowiązek dokumentowania cen transferowych, uważa się:
- podmioty krajowe, które biorą udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym poza terytorium Polski lub w jego kontroli albo posiadają udział w kapitale tego przedsiębiorstwa lub
- podmioty zagraniczne, które biorą udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiadają udziały w kapitale tego podmiotu krajowego lub
- te same osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorące udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów
- podmioty krajowe, które biorą udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiadają udział w kapitale innego podmiotu krajowego lub
- te same osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorące udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.
Możliwość optymalizacji
Związki występujące pomiędzy powiązanymi ze sobą podmiotami bardzo często wykorzystywane są przez przedsiębiorców w celu optymalizacji szeroko pojętej działalności gospodarczej. W oparciu o powiązania można bowiem optymalizować między innymi:
- zatrudnienie,
- proces produkcji,
- koszty usług zewnętrznych,
- zobowiązania podatkowe.
Za powiązane uważa się podmioty, które w kapitale drugiego podmiotu posiadają określonej wielkości udziały bądź które sprawują zarząd lub posiadają nad nim kontrolę. Powiązania między podmiotami mogą mieć również charakter rodzinny, majątkowy lub mogą wynikać ze stosunku pracy.
Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych
Obowiązkiem sporządzenia dokumentacji podatkowej objęte są te transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi, które w jakikolwiek sposób mogą rodzić lub zmieniać wielkość zobowiązania w podatku dochodowym po stronie podatnika. Dokumentację podatkową transakcji zobowiązani są sporządzić podatnicy, w rozumieniu ustawy o PIT i CIT, dokonujący:
- transakcji, w tym zawierania umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami lub
- transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, w tym zawierający umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, jeżeli jedną ze stron takiej umowy jest podmiot mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.
Podsumowując, o powstaniu obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych w stosunku do danej transakcji decyduje:
- istnienie powiązania między stronami lub dokonanie płatności do tzw. raju podatkowego oraz
- wartość transakcji.
Transakcje wymagające sporządzania dokumentacji cen transferowych
Obowiązek sporządzania dokumentacji cen transferowych obejmuje transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota wynikająca z umowy przekracza równowartość:
1) 100.000 EURO – jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, albo
2) 30.000 EURO – w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo
3) 20.000 EURO – dla transakcji ,w związku z którą zapłata należności wynikająca z takiej transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu w tzw. raju podatkowym, albo
4) 50.000 EURO – w pozostałych przypadkach.
Należy podkreślić, że w przypadku umowy spółki niebędącej osobą prawną obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej obejmuje umowy, w których łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 50 000 EURO (w przypadku transakcji ze spółką z siedzibą w tzw. raju podatkowym – 20 000 EURO).
Powyższe progi stosuje się odpowiednio do podatników prowadzących działalność przez położony na terytorium Polski zagraniczny zakład.
Jak często należy sporządzać dokumentację cen transferowych?
Dokumentację cen transferowych należy przedłożyć na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej w terminie 7 dni od dnia doręczenia podatnikowi żądania tej dokumentacji przez te organy. Trzeba jednak pamiętać, że wymaga czasu rzetelne przygotowanie dokumentacji podatkowej, która jest podstawowym źródłem dowodowym, mającym na celu wykazanie przed organami podatkowymi, że dana transakcja została sporządzona zgodnie z warunkami panującymi na danym rynku.
Przeprowadzenie kontroli skarbowej ze względu na wysokość zawartej transakcji jest bardzo prawdopodobne. Jedynie rzetelne przygotowanie dokumentacji cen transferowych pozwoli uniknąć negatywnych konsekwencji finansowych związanych z kontrolą skarbową.
Zalecenia
Zdecydowanie warto sporządzać dokumentację cen transferowych na bieżąco, raz w roku, po zakończeniu każdego roku obrotowego. Jeżeli stan faktyczny nie uległ zmianie, jak również jeżeli zmianie nie uległy warunki panujące na danym rynku, wówczas można posługiwać się cały czas jedną dokumentacją przygotowaną w oparciu o aktualny stan. Już samo przygotowanie dokumentacji, w przypadku kontroli, pozwala na uniknięcie odpowiedzialności karno-skarbowej – nawet, jeśli organ kontroli skarbowej zakwestionuje jej poprawność.
Szerzej na temat sankcji związanych z brakiem przygotowania dokumentacji cen transferowych napiszemy w kolejnym artykule. Informacje o publikacji mogą Państwo znaleźć bezpośrednio na blogu, a także w mediach społecznościowych:
