Powrót do wszystkich artykułówW środę – 14 listopada 2018 r. Prezydent podpisał ustawę nowelizującą ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350 ze zm.), ustawę z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86 ze zm.) oraz niektóre inne ustawy. Projekt najnowszych zmian w ustawach podatkowych ma przynieść korzyści niewielkim przedsiębiorcom działającym w formie osoby prawnej.
Dotychczas mali podatnicy (u których przychody w danym roku nie przekroczyły równowartości 1,2 mln euro) oraz przedsiębiorcy rozpoczynający działalność, płacili CIT według stawki 15%. Stawka ta zostanie obniżona do 9%. Szacuje się, że rozwiązanie to obejmie ok. 440 tysięcy podatników uprawnionych do niżej stawki.
Opisywana ustawa ma wejść w życie od 1 stycznia 2019 r., jednak zmiany dotyczące stawki 9% CIT będą miały zastosowanie do rozliczeń podatku już za 2018 r., czyli do dochodów uzyskanych po 31 grudnia 2017 r.
Niższa stawka CIT wydaje się rozwiązaniem korzystnym dla podatników, gdyż zakłada większe oszczędności dla firm działających w formie spółek kapitałowych. Wprowadzone w nowelizacji rozwiązania obwarowane zostały jednak pewnymi obostrzeniami i pod tym względem są one mniej korzystne dla podatników, niż dotychczasowe regulacje.
Rentowność
Zakres stosowania stawki 9% ograniczono w taki sposób, aby dotyczyła tylko podatników osiągających niewielką rentowność. Podatnik będzie mógł płacić 9% CIT pod warunkiem, że udział jego dochodów w przychodach w poprzednim roku nie przekroczy 33%. Natomiast małym podatnikom o zyskowności powyżej 33% nowelizacja podwyższa stawkę podatku dochodowego – z 15% ponownie do 19%. Pozostaje zatem niejasne, w jaki sposób powyższe rozwiązanie może realnie wpłynąć na długofalową sytuację konkurencyjną małych podmiotów w dłuższym okresie. W praktyce wiele firm działających w sektorze usługowym nie skorzysta na wprowadzonym rozwiązaniu.
Preferencja nie dla każdego
Ze stawki 9% nie skorzystają również podatnicy:
– spółki dzielonej, do której wniesiono tytułem wkładu do innego podmiotu (w tym na poczet kapitału) uprzednio prowadzone przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty 10 tys. euro lub składniki majątku uzyskane przez tego podatnika w wyniku likwidacji innych podatników, jeżeli ten podatnik posiadał udziały (akcje) tych innych likwidowanych podatników – w roku podatkowym, w którym dokonano podziału albo wniesiono wkład oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym,
– oraz w przypadku, gdy w roku podatkowym, w którym podatnik został utworzony, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym, do którego zostało wniesione na poczet kapitału uprzednio prowadzone przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty 10 tys. euro.
Zaliczka na podatek dochodowy
Sposób wpłacania zaliczek w odniesieniu do stawki 9% polega na tym, że podatnicy mogą płacić zaliczki przy uwzględnieniu tej stawki tylko do momentu, w którym ich przychody w roku podatkowym nie przekroczą kwoty 1,2 mln euro. Po przekroczeniu tego progu dalsze zaliczki będą obliczane przy zastosowaniu stawki 19%. Alternatywnie, podatnik może regulować zaliczki z uwzględnieniem stawki 19% i w zeznaniu rocznym wykazać nadpłatę.
Dotychczas stosowanie stawki 15% CIT zależało od przychodów z roku poprzedniego, nie bieżącego. Zgodnie zatem z obecnie obowiązującymi regulacjami w przypadku, gdy przychody podatnika przekroczyły próg 1,2 mln euro, to tracił on prawo do stawki 15% dopiero od następnego roku podatkowego, a nie w jego trakcie.
Wprowadzane nowelizacją rozwiązanie może spowodować różnego rodzaju sztuczne działania podatników, którzy chcąc uniknąć przekroczenia progu, będą przesuwały swój dochód na następny rok albo dzieliły prowadzoną działalność.
Źródła przychodów
Warto wspomnieć, iż stawka 9% CIT będzie miała zastosowanie wyłącznie do dochodów innych niż dochody z kapitałów pieniężnych. Powyższe ograniczenie nie dotyczyło stawki 15% uchylonej ustawą nowelizującą. Problem może się zatem pojawić, jeżeli podatnik w trakcie 2018 r. osiągnie przykładowo zysk ze sprzedaży akcji lub udziałów w spółce, a dotychczas stosował stawkę 15% do całości dochodów.
Konstytucyjność wprowadzonych zmian
W świetle powyższych rozważań, należy zastanowić się czy wprowadzone nowelizacją zmiany nie naruszają konstytucyjnej zasady zakazu retroakcji prawa. Skoro bowiem do rozliczeń podatku za 2018 r. zastosowanie znajdą przepisy dotyczące obniżonej stawki CIT, to zaktualizuje się również obowiązek stosowania 19-procentowej stawki CIT, zamiast stawki 15-procentowej. Podatnicy, których przychody przekroczą limit 1,2 mln euro w trakcie obecnego roku, stracą prawo do stawki 15% i będą zmuszeni oddać fiskusowi 19% swoich dochodów za 2018 r. W ten sposób nowowprowadzone przepisy zadziałają wstecz na niekorzyść podatnika.
