Powrót do wszystkich artykułów„Szpital ponosi odpowiedzialność za dokonanie operacji w zakresie niebędącym przedmiotem zgody pacjenta zamiast operacji uzgodnionej, choćby ta pierwsza była medycznie uzasadniona w drugiej kolejności bądź zakres uzgodnionej operacji był zbyt ograniczony.”
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 14 kwietnia 2011 roku, I ACa 130/11
Z roku na rok można odnotować zwiększającą się liczbę postępowań sądowych związanych z „błędami medycznymi”. Coraz częściej pacjenci dochodzą, bezpośrednio od lekarza bądź placówki medycznej odszkodowań, w przypadku przeprowadzania zabiegów medycznych bez zgody pacjenta lub w przypadku przekroczenia udzielonej zgody.
Taka sytuacja jest często wynikiem wadliwie prowadzonej dokumentacji medycznej pacjenta, a należy zauważyć, że sposób i zakres dokumentacji medycznej zakładanej dla konkretnego pacjenta i prowadzonej przez lekarza (placówkę medyczną) jest szczegółowo określony przepisami prawa. Do najczęstszych błędów zaliczają się braki w dokumentacji medycznej i niejasności, które mogą być interpretowane w różny sposób. Te nieprawidłowości z jednej strony utrudniają postępowanie sądowe, z drugiej zaś strony znacznie pogarszają sytuację prawną lekarza bądź placówki medycznej.
Podczas procesu, w którym pacjent dochodzi odszkodowania za przeprowadzony zabieg medyczny, który nie był objęty jego zgodą (przeprowadzenie innego zabiegu bądź przekroczenie udzielonej zgody), lekarz zazwyczaj podnosi, iż w trakcie zabiegu zaistniały okoliczności uzasadniające zmianę jego zakresu, co rzadko znajduje uzasadnienie. W tym miejscu wart jest przytoczenia art. 35 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, zgodnie z którym „jeżeli w trakcie wykonywania zabiegu operacyjnego albo stosowania metody leczniczej lub diagnostycznej wystąpią okoliczności, których nieuwzględnienie groziłoby pacjentowi niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkim uszkodzeniem ciała lub ciężkim rozstrojem zdrowia, a nie ma możliwości niezwłocznie uzyskać zgody pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego, lekarz ma prawo, bez uzyskania tej zgody, zmienić zakres zabiegu bądź metody leczenia lub diagnostyki w sposób umożliwiający uwzględnienie tych okoliczności. W takim przypadku lekarz ma obowiązek, o ile jest to możliwe, zasięgnąć opinii drugiego lekarza, w miarę możliwości tej samej specjalności. Zgodnie zaś z ust. 2″ o okolicznościach, o których mowa w ust. 1, lekarz dokonuje odpowiedniej adnotacji w dokumentacji medycznej oraz informuje pacjenta, przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego albo sąd opiekuńczy”.
Przywołany powyżej przepis wskazuje wprost, iż zabieg może być przeprowadzony bez wcześniejszej zgody pacjenta, bądź z przekroczeniem udzielonej zgody tylko w przypadku zaistnienia niebezpieczeństwa utraty życia, ciężkim uszkodzeniem ciała lub ciężkim rozstrojem zdrowia, a nie ma możliwości niezwłocznie uzyskać zgody pacjenta. W każdym innym przypadku, należy uznać, iż pacjent może dochodzić odszkodowania od lekarza (placówki medycznej).
