Od maja 2015 roku obowiązują przepisy umożliwiające policji zatrzymanie prawa jazdy na okres 3 miesięcy w przypadku kierowcy, który w terenie zabudowanym przekroczył prędkość o ponad 50 km/h. Uprawnienie to przysługuje na podstawie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami.
Pierwsze zatrzymanie
Jeżeli kierowca zostanie zatrzymany przez policję na obszarze zabudowanym, a przekroczył dozwoloną prędkość o 50 km/h, to funkcjonariusz – poza wypisaniem mandatu – zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem. Następnie, w terminie 7 dni policja przekazuje dokument właściwemu Staroście. Ten natomiast w trybie administracyjnym wyda decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy na okres 3 miesięcy. Decyzja ta otrzymuje rygor natychmiastowej wykonalności.
Drugie zatrzymanie
Jeżeli w tym okresie kierowca ponownie zostanie skontrolowany przez policję jako kierujący pojazdem (pomimo zatrzymania prawa jazdy), Starosta przedłuży okres zatrzymania dokumentu do 6 miesięcy. Zaznaczam, że nie chodzi tutaj o to, że do tych wcześniejszych 3 zostanie doliczone jeszcze 6 miesięcy. Zatem całkowity okres zatrzymania zostanie wydłużony z 3 do 6 miesięcy.
Trzecie zatrzymanie
Jeżeli po wydaniu decyzji przedłużającej okres zatrzymania nadal kierowca się do niej nie zastosuje i będzie prowadził pojazd – Starosta cofnie uprawnienia do kierowania pojazdem. Będzie zatem konieczne podejście do egzaminu kwalifikacyjnego – na takich zasadach, jak osoby pierwszy raz ubiegające się o uprawnienia.
Przykładowo: Decyzją Starosty od 12 czerwca 2016 roku zatrzymano mi prawo jazdy na okres 3 miesięcy (zatem zatrzymanie kończy się w dniu 12 września 2016 roku). W tym czasie, w dniu 18 sierpnia 2016 r. zostałem zatrzymany jako kierujący pojazdem do rutynowej kontroli. Ze względu na to, że prowadziłem pojazd, pomimo że nadal moje prawo jazdy było zatrzymane, Starosta przedłuży do 6 miesięcy okres zatrzymania. Zatem odzyskać prawo jazdy będę mógł dopiero 12 grudnia 2016 roku. Jeżeli przed upływem tego terminu znowu zatrzyma mnie policja jako kierującego pojazdem – Starosta cofnie mi uprawnienia i będę musiał ponownie przystąpić do egzaminu. |
Pamiętajmy też, że od każdej decyzji Starosty można się odwołać w terminie 14 dni od jej doręczenia.
Zwrot zatrzymanego prawa jazdy
Załóżmy jednak, że kierowca zastosował się do zakazu i przez okres 3 miesięcy nie prowadził pojazdu (w gorszym razie – po 6 miesiącach). Po upływie tego czasu może udać się do starostwa i po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej odebrać swój dokument.
Są jednak niejasności
A co w przypadku, kiedy kierowca nie prowadził pojazdu w tym okresie, ale nie zgłosił się po odbiór prawa jazdy w ciągu ponad roku od jego zatrzymania? Może się tak zdarzyć, że ktoś rzadko jeździ samochodem albo z innych przyczyn nie zgłosił się po swój dokument. Przepisy w tym zakresie nie są jednoznaczne.
Art. 102 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami mówi: Jeżeli od dnia zatrzymania prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem upłynął okres przekraczający rok, warunkiem wydania prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem jest uzyskanie pozytywnego wyniku kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji. Tutaj pojawia się problem – czy chodzi o faktyczny okres, w jakim nie zostało odebrane prawo jazdy (bo ktoś np. zapomniał albo nie czuł takiej potrzeby), czy może o konkretny, stwierdzony decyzją Starosty albo Sądu (w decyzji/wyroku wprost wskazano, że zatrzymanie następuje na ponad rok)?
Na skutek skarg na decyzje starostów, sądy administracyjne skłaniają się raczej ku stanowisku, że okres roku musi wynikać wprost z prawomocnej decyzji uprawnionego organu (ew. wyroku sądu). Zatem, jeśli w decyzji mamy orzeczone zatrzymanie prawa jazdy na okres 6 miesięcy, to nawet jeżeli nie odbierzemy prawa jazdy przez ponad rok, to Starosta nie powinien odmówić nam jego wydania.