Wyrok
W dniu 6 listopada 2014 r. Sąd Najwyższy wydał wyrok, sygn. akt II CSK 117/14, w którym wyraźnie wskazał, że właściciel nieruchomości udostępniający jej elementy (elewację budynku, ogrodzenie) na umieszczenie przez inną osobę wielkopowierzchniowego ogłoszenia naruszającego dobra osobiste osoby trzeciej (np. jej renomę, dobre imię), także jest sprawcą naruszenia dóbr osobistych tej osoby.
Czego dotyczyła sprawa?
Istota sporu rozstrzyganego przez Sąd Najwyższy, na skutek wniesienia przez pozwanego skargi kasacyjnej, dotyczyła możliwości pociągnięcia do odpowiedzialności za naruszenie dobrego imienia i renomy podmiotu trzeciego, właściciela nieruchomości (pozwanego), który nieodpłatnie udostępnił powierzchnię swojego ogrodzenia w celu wywieszenia przez inną osobę baneru zawierającego treści bezspornie godzące w dobra osobiste powodowej spółki.
Właściciel nieruchomości
Zdaniem właściciela, jego postępowanie ograniczyło się wyłącznie do użyczenia przedmiotowej nieruchomości i nie ma podstaw prawnych dla uznania, że ponosi on odpowiedzialność zarówno za treść ogłoszenia opublikowanego na jego nieruchomości jak i za fakt upublicznienia krzywdzących informacji. Pozwany wskazał, że całokształt jego zachowania stanowił wyłącznie przejaw wykonania określonego zobowiązania cywilnoprawnego a on sam nie może być postrzegany jako podmiot odpowiedzialny w świetle przepisu art. 24 § 1 Kodeksu cywilnego.
Sąd Najwyższy
Natomiast zdaniem Sądu Najwyższego, w sprawie o naruszenie dóbr osobistych, niezależnie od odpowiedzialności podmiotu będącego autorem treści godzących w dobre imię lub godność osoby trzeciej, należy również uwzględniać zachowanie innych podmiotów, które swoim działaniem lub zaniechaniem mogły przyczynić się bezpośrednio do powstania przedmiotowego naruszenia. Sąd wskazał bowiem, że w katalogu podmiotów odpowiedzialnych na mocy przepisu art. 24 § 1 Kodeksu cywilnego, obok autorów bezprawnych treści, znajdują się również osoby rozpowszechniające przedmiotowe treści.
Skład orzekający jednomyślnie uznał, że zgoda właściciela na rozpowszechnienie na jego nieruchomości ogłoszenia zawierającego treści naruszające dobre imię podmiotu trzeciego stanowi zachowanie bezspornie wypełniające znamiona naruszenia dóbr osobistych. Wyraźna zgoda właściciela oraz tolerowanie faktu opublikowania na własnej nieruchomości ogłoszenia wielkoformatowego o charakterze obraźliwym jest w ocenie sądu zachowaniem bezprawnym oraz „obiektywnie nieprawidłowym”, i to niezależnie od „elementu zawinienia”.
Innymi słowy, Sąd Najwyższy przyjął, że sprawcą naruszenia dóbr osobistych jest nie tylko autor krzywdzącej wypowiedzi, ale także osoba, która wypowiedzi te rozpowszechnia przez udostępnienie stosownego do tego celu miejsca.
Co z tego wynika?
Z treści przedstawionego orzeczenia Sądu Najwyższego wypływa prosty morał. Kontrola treści wielkoformatowych reklam lub ogłoszeń umieszczanych na prywatnych nieruchomościach jest również w interesie właścicieli tychże nieruchomości. Nieuważny właściciel może bowiem zostać pociągnięty do odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych osoby trzeciej nawet w przypadku, gdy nie jest mu znana obraźliwa treść danego ogłoszenia rozpowszechnionego na jego nieruchomości.