Powrót do wszystkich artykułówPunkty karne przypisane do każdego z wykroczeń przedawniają się po upływie 1 roku niezależnie od siebie i toczących się spraw. Odmowa przyjęcia mandatu karnego za wykroczenie drogowe nie uchroni nas jednak od zatrzymania prawa jazdy w przypadku, gdy w momencie skierowania wniosku o ukaranie do sądu przekroczony został limit dozwolonej liczby punktów karnych.
Karą za naruszenie przepisów ruchu drogowego jest nie tylko mandat karny, ale także określona liczba punktów karnych przypisana do popełnionego czynu. Zgodnie z art. 2 rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 5 września 2012 roku w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz. U. z 2012 r., Nr 488) „Do ewidencji wpisuje się kierowcę, który kierując pojazdem silnikowym lub motorowerem, dopuścił się naruszenia przepisów ruchu drogowego”.
Do każdego z wykroczeń drogowych przypisana jest stała liczba punktów, w przeciwieństwie do grzywny, która określana jest w „widełkach”. Postępowanie w sprawach o wykroczenia drogowe może zostać zakończone na dwóch różnych etapach. W przypadku przyjęcia mandatu karmnego naruszenie wraz z odpowiadającą mu liczbą punktów karnych wpisane zostaje do ewidencji. W tym momencie punkty karne widoczne są w systemie, jako aktywne. Drugą możliwością jest zakwestionowanie przez kierowcę słuszności wystawienia mandatu. Każdy, kto nie zgodzi się z oceną zarówno Policjanta, jak i innego funkcjonariusza może odmówić przyjęcia mandatu. W konsekwencji do sądu zostaje skierowany wniosek o ukaranie. Wówczas stronami postępowania są oskarżyciel publiczny – co do zasady Policja – oraz obwiniony.
Odmowa przyjęcia mandatu skutkuje zmianą statusu punktów karnych na „nieaktywny” do momentu zakończenia postępowania w sprawach o wykroczenia. Zgodnie z art. 130 ust. 2 ustawy prawo o ruchu drogowym w związku z § 6 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy o ruchu drogowym „punkty za naruszenie przepisów ruchu drogowego wpisane do ewidencji usuwa się po upływie 1 roku od dnia naruszenia, chyba że przed upływem tego okresu kierowca dopuścił się naruszeń, za które na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć przypisana liczba punktów przekroczyłaby 24 punkty lub w sytuacji młodych kierowców – 20 punktów).
Odmowa przyjęcia mandatu nie wiąże się z nieprzypisaniem punktów karnych do konta kierowcy, jednakże dokonuje się wpisu tymczasowego do ewidencji, który ostatecznie zostanie wpisany w przypadku potwierdzenia naruszenia prawomocnym rozstrzygnięciem sądu.
Reasumując, wystąpienie z wnioskiem do Policji o sprawdzenie aktualnej liczby punktów karnych może wprowadzać kierowcę w błędne przekonanie, że „punkty karne zostały usunięte, więc nawet jak przegram postępowanie w sprawie o wykroczenie, prawo jazdy nie zostanie mi zatrzymane”. Jest to błędne rozumowanie, ponieważ trzeba wziąć pod uwagę ilość przyznanych punktów karnych na dzień sporządzenia wniosku o ukaranie do sądu. Nawet, jeżeli w trakcie postępowania sądowego w sprawie o wykroczenie, dotychczas przyznane punkty aktywne zostaną usunięte w związku z upływem rocznego terminu, to w momencie wydania przez sąd wyroku skazującego i przyznającego punkty karne, prawo jazdy i tak zostanie nam zatrzymane.
W celu prawidłowego zrozumienia regulacji prawnych, warto oprzeć rozważania na przykładzie:
Jan Kowalski posiada aktualnie 20 punktów karnych, otrzymanych w różnym czasie. Pierwsze wykroczenie – przekroczenie prędkości poza obszarem zabudowanym o ponad 50 km/h skutkowało nałożeniem mandatu karnego i przypisaniem do konta kierowcy 10 punktów karnych w dniu 1 czerwca 2016 r. Drugie wykroczenie natomiast miało miejsce 1 lipca 2016 r. w skutek, którego na Jana Kowalskiego nałożony został mandat karny i 10 punktów karnych. Jan Kowalski przyjął obydwa powyższe mandaty. Otrzymane punkty karne przedawniają się po pływie 1 roku od daty popełnienia wykroczenia. Termin ten liczony jest niezależnie dla każdego z wykroczeń. W dniu 20 maja 2017 r. Jan Kowalski popełnił kolejne wykroczenie drogowe, za które ustawodawca przewidział 8 punktów karnych. Przekroczyłby on zatem dozwolone 24 punkty karne. W zawiązku z powyższym, Jan Kowalski postanowił odmówić przyjęcia mandatu oraz zaczekać na wyrok sądu, a co najważniejsze na usunięcie 10 punktów karnych otrzymanych w dniu 1 czerwca 2016 r. Sąd wydał wyrok w dniu 30 czerwca 2017 r. Pomimo, iż w dniu wydania wyroku Jan Kowalski posiadał już tylko 10 punktów karnych, to jego prawo jazdy i tak zostanie zatrzymane, ponieważ w momencie odmowy przyjęcia mandatu przekroczył on dozwoloną liczbę punktów.
