Powrót do wszystkich artykułówZgodnie z art. 130 § 21 Kodeksu pracy jeżeli zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy święto przypada w dniu wolnym od pracy, wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, to nie obniża ono wymiaru czasu pracy. W praktyce przepis ten prowadzi do pozbawienia pracowników dodatkowego dnia wolnego za święto przypadające w dzień wolny od pracy. Obowiązek oddawania pracownikom takiego dodatkowego dnia wolnego zlikwidowano w 2011 r., na skutek nowelizacji ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz. U. 1951 r., Nr 4, poz. 28), ustanawiającej święto Trzech Króli (6 stycznia) dniem ustawowo wolnym od pracy.
Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności powyższego przepisu z Konstytucją RP złożył związek zawodowy NSZZ Solidarność, podnosząc, iż przepis art. 130 § 21 Kodeksu pracy powoduje nierówne traktowanie pracowników, w sytuacji, gdy w danym zakładzie pracy rozkład czasu pracy wynikający z zasady pięciodniowego tygodnia pracy jest różny na różnych stanowiskach. W takim bowiem przypadku jeden pracownik będzie przykładowo świadczył pracę tylko cztery dni w tygodniu – jeśli święto wypadnie w dniu, w którym miał świadczyć pracę zgodnie z ustalonym rozkładem, zaś inny pracownik pięć dni, jeśli zdarzy się tak, że jego dzień wolny od pracy i święto przypadać będą w tym samym dniu. W praktyce oznaczało to konieczność odpracowania przez tego pracownika święta w innym dniu.
W dniu 2 października 2012 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym orzekł, że powyższy przepis jest niezgodny z konstytucyjną zasadą równości, jednak nie narusza zasady prawa do wolnego dnia w święto. Trybunał zgodził się ze stanowiskiem, że zakwestionowany przepis bezpodstawnie różnicuje liczbę dni wolnych od pracy przysługujących pracownikom. W ocenie Trybunału wprowadzenie różnic w liczbie dni wolnych od pracy przysługujących pracownikom tylko na podstawie przyjętego przez danego pracodawcę rozkładu czasu pracy nie znajduje racjonalnego uzasadnienia. Przyjęte przez ustawodawcę kryterium zróżnicowania nie wynika przy tym ani z cech osobowych pracownika, ani z charakteru jego pracy.
Trybunał nie określił żadnego okresu przejściowego. Wydany w dniu 2 października 2012 r. wyrok jest ostateczny, co oznacza, że zakwestionowany przepis straci moc z chwilą opublikowania wyroku w Dzienniku Ustaw.
W praktyce oznacza to, że w momencie opublikowania wyroku, obowiązywać będzie poprzednia zasada dotycząca udzielenia dodatkowego dnia wolnego w zamian za święto przypadające w dzień wolny od pracy z tytułu zasady pięciodniowego tygodnia pracy (poza niedzielą).
